Udar mózgu to choroba, która niejednokrotnie wywraca do góry nogami życie nie tylko chorego, lecz i jego rodziny. Mimo, że udary występują zazwyczaj nagle i nieprzewidywalnie, znanych jest wiele czynników, które zwiększają ryzyko ich wystąpienia. Do nich zaliczane jest w głównej mierze nieleczone nadciśnienie tętnicze, miażdżyca, choroby serca, nadwaga, wysokie stężenie cholesterolu we krwi. Palenie papierosów oraz picie alkoholu także
w znacznym stopniu zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia udaru. Zwiększone ryzyko choroby występuje również u palących kobiet, które równocześnieprzyjmują doustne środki antykoncepcyjne. Należałoby teżpamiętać, iż częste przypadki udarów mózgu u członków rodziny w przeszłości, wskazują na podniesione ryzyko zachorowania u danego człowieka.
Zmiany miażdżycowe rozwijające się w tętnicy doprowadzającej krew do mózgu, uniemożliwiają jego dotlenienie, co doprowadza do zniszczenia tkanki mózgowej. Zjawisko to nazywane jest zakrzepem tętnicy, będące jedną przyczyn udaru mózgu. Zator tętnicy- kolejny czynnik chorobotwórczy- jest zamknięciem tętnicy mózgowej przez skrzeplinę wędrującą z serca z prądem krwi. Są to dwie grupy przyczyn, które polegają na zahamowaniu przepływu krwi do mózgu. Do grupy przyczyn niekontrolowanego wypływy krwi do mózgu należą dwa rodzaje krwotoków: śródmózgowy i podpajęczynówkowy. Krwotok śródmózgowy polega na zalewaniu mózgu krwią pochodzącą z pękniętego naczynia krwionośnego w mózgu albo z tętniaka, co prowadzi do uszkodzenia okolicznych tkanek mózgowych. Wielokrotnie w takich przypadkach dokonuje się usunięcia tętniaka mózgu, w celu wyeliminowania ryzyka jego powtórnego pęknięcia. W trakcie krwotoku podpajęczynówkowego krew nie zalewa jednakże samej tkanki mózgowej, lecz przestrzeń pomiędzy mózgiem a czaszką. Do tego rodzaju zjawisk dochodzi częstokroć w wyniku urazów głowy, na przykład. pęknięcia podstawy czaszki.
Niezwykle ważnym składnikiem wpływającym na końcowy efekt leczenia oraz rehabilitacji, jest szybkie i trafne rozpoznanie udaru , a oprócz tego udzielenie choremu odpowiedniej pierwszej pomocy. W sytuacjiwystąpienia objawów zapowiadających, należy natychmiast poszukiwać pomocy medycznej. Jest to o tyle ważne, gdyż nawet przejściowe objawy mogą zapowiadać wystąpienie masywnego udaru. Objawami zapowiadającymi są między innymi: nagłe wystąpienie osłabienia lub drętwienia twarzy, kończyny dolnej albo/i górnej po tej samej stronie ciała, nagłe zaniewidzenie albo utrata ostrości wzroku, utrata mowy albo bełkot, niewyjaśnione zawroty głowy, zaburzenia świadomości, nagły silny ból głowy, odmienny od tych z przeszłości. Inną przyczyną objawów charakterystycznych dla udaru, porażeń, zaburzeń świadomości czy orientacji, mogą być urazy głowy. Zaburzenia pamięci spowodowane są kilkakrotnie przez nadużywanie alkoholu i leków. Innymi schorzeniami, w przebiegu, których mamy do czynienia z objawami sugerującymi udar mózgu są min. zapalenie mózgu, powikłania migreny czy stany padaczkowe. Nie należałoby jednakże w żaden sposób bagatelizować wymiennych objawów, lecz jak najszybciej skontaktować się z lekarzem. Należałoby pamiętać, iż tylko szybka i profesjonalnapomoc może zahamować zmiany w mózgu spowodowane jego niedotlenienia bądź zalaniem krwią, a co za tym idzie, pomóc choremu wrócić w jak odpowiednimzdrowiu i sprawności fizycznej do codzienności.
Zobacz również: terapia w Gdańsku z rehabilitacji neurologicznej po udarze w mózgu.